Γενικά
Τα δομικά προϊόντα δηλαδή τα προϊόντα εκείνα που προορίζονται να ενσωματωθούν κατά τρόπο διαρκή στα δομικά έργα, πρέπει σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 89/106/ΕΟΚ που εκδόθηκε το 1989 να φέρουν σήμανση CE. Η Ελλάδα ενσωμάτωσε την Οδηγία στην ελληνική νομοθεσία με το ΠΔ 334/94 και κατά καιρούς με την έκδοση διαφόρων Υπουργικών Αποφάσεων ΚΥΑ καθιστούσε υποχρεωτική τη σήμανση CE για διάφορες κατηγορίες προϊόντων. Στις 15 Ιουνίου 2012 εκδόθηκε η υπουργική απόφαση Νο 6690: Προϊόντα Δομικών Κατασκευών: Χαρακτηριστικά, τεχνικές προδιαγραφές, διαδικασίες αξιολόγησης, συμμόρφωσης και σήμανσης συμμόρφωσης «CE» στο ΦΕΚ 1914/15-6-2012, όπου μεταξύ των πολλών άλλων δομικών προϊόντων συμπεριλαμβάνονται και τα ασφαλτικά σκυροδέματα
Νομική απαίτηση παραγωγού
Μετα το πέρας της περιόδου τριών (3) μηνών από την έκδοση της εν λόγω Κ.Υ.Α., απαγορεύεται η διάθεση , η εμπορία ή εν γένει η διακίνηση των σχετικών προϊόντων, χωρίς τη σήμανση CE. Στην αντίθετη περίπτωση επιβάλλονται οι προβλεπόμενες από το Π.Δ. 334/1994 κυρώσεις, ανεξαρτήτως άλλων κυρώσεων που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία.
Αξίζει να σημειωθεί πως με το πρόσφατο ΦΕΚ 2221/30-7-12 εγκρίνονται οι νεες Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ)- συμφωνα με τις οποίες θα δημοπρατούνται από εδω και πέρα τα έργα- και οι οποίες απαιτούν το ασφαλτοσκυρόδεμα να φέρει σήμανση «CE». Οι νές ΕΤΕΠ καταργούν τις προϋπάρχουσες προδιαγραφές όπως Α260, Α265, ΤΣΥ κλπ.
Σημανση CE
Η σήμανση «CE» είναι μία δήλωση του κατασκευαστή – παραγωγού ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις των εν λόγω εναρμονισμένων προτύπων, όπως περιγράφονται παρακάτω, που δίνει τη δυνατότητα στον παραγωγό να διαθέσει τα προϊόντα του ελεύθερα στην Ευρωπαϊκή αγορά.
Τύποι ασφαλτικών σκυροδεμάτων σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα (σειρά ΕΝ 13108)
Οί τύποι ασφαλτικών σκυροδεμάτων είναι οι ακόλουθοι, με συχνότερους στην Ελλαδα τους δύο πρώτους:
ΕΝ 13108-1 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 1 : Ασφαλτικό σκυρόδεμα
ΕΝ 13108-2 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 2: Ασφαλτικό σκυρόδεμα για πολύ λεπτές στρώσεις
ΕΝ 13108-3 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 3: Μαλακά ασφαλτομίγματα
ΕΝ 13108-4 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 4: Ασφαλτομίγματα συμπυκνούμενα εν θερμώ (Hot Rolled Asphalt)
ΕΝ 13108-5 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 5: Ασφαλτική σκυρομαστίχη
ΕΝ 13108-6 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 6 : Ασφαλτομαστίχη
ΕΝ 13108-7 Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 7 : Πορώδες ασφαλτόμιγμα
Απαιτήσεις Παραγωγού
Το ασφαλτικα σκυροδέματα υπάγονται σε συστημα βεβαίωσης συμμόρρφωσης 2+ και οι ενέργειες που απαιτούνται για την τοποθέτηση σήμανσης CE περιλαμβάνουν:
* Αρχικές Δοκιμές Τύπου κατάλληλου δείγματος προϊόντος (ΙΤΤ: Initial Type Testing) (δηλαδή πρέπει να γίνουν νέες μελέτες σύνθεσης που υιοθετούν τα ευρωπαϊκα πρότυπα ΕΝ 13108-20)
* Εγκατάσταση , εφαρμογή Συστήματος Ελέγχου Παραγωγής (FPC: Factory Production Control) (σύνταξη αναλυτικών διαδικασιών όπως περιγράφονται παρακάτω)
* Συνεχείς δοκιμές των προϊόντων (σε εσωτερικό ή εξωτερικό εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου)
* Δήλωση Συμμόρφωσης από τον Παραγωγό (declaration of conformity)
* Πιστοποίηση του Συστήματος Ελέγχου Παραγωγής από Κοινοποιμένο Φορέα (αρχική αξιολόγηση)
* Διαρκής αξιολόγηση από τον Κοινοποιμένο Φορέα (κάθε χρόνο)
Σύστημα Ελέγχου της Παραγωγής του Εργοστασίου
Για τη σήμανση των προϊόντων θα πρέπει η εταιρεία να εφαρμόσει Σύστημα Ελέγχου Παραγωγής (σύμφωνα με το ΕΝ 13108-21) το οποίο θα πιστοποιηθεί απο Κοινοποιημένο Φορέα. Για το λόγο αυτό θα συνταχθούν έγγραφα (διαδικασίες, πλάνα ελέγχου ποιότητας, οδηγίες, έντυπα) τα οποία θα καλύπτουν τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου.
Τα θέματα που πρέπει να καλυφθούν από το Σύστημα Ελέγχου Παραγωγής του Εργοστασίου για να καλυφθούν οι απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ 13108-21, συνοπτικά είναι τα εξής:
* Επάρκεια, εμπειρία και εκπαίδευση προσωπικού
* Συντήρηση και Διαχείρηση Εξοπλισμού Παραγωγής
* Διακρίβωση οργάνων μέτρησης
* Προμήθειες και Επιθεώρηση Πρώτων Υλών
* Έλεγχος Παραγωγής και Έλεγχος Ποιότητας Προϊόντων
* Διαχείρισης Μη-Συμμορφούμενων Προϊόντων
* Διορθωτικές και Προληπτικές Ενέργειες
* Αποθήκευση και Χειρισμός Προϊόντων
Οι παραπάνω διαδικασίες περιγράφονται στο παρακάτω σχήμα:
Έκδοση πιστοποιητικού και CE marking
Την επιτυχημένη επιθεώρηση του Κοινοποιημένου Φορέα σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 13108-21 (Ασφαλτομίγματα – Προδιαγραφές υλικών – Μέρος 21: Ελεγχος παραγωγής εργοστασίου), ακολουθούν η έκδοση του Πιστοποιητικού απο το Φορέα και η Δήλωση Συμμόρφωσης από τον Παραγωγό. Στη συνέχεια ο παραγωγός τοποθετεί σήμανση (CE marking) στους τύπους ασφαλτομιγμάτων που παράγει όπου περιγράφονται τα τεχνικά χαρακτηριστικά του ασφαλτομίγματος. Παράδειγμα σήμανσης CE φαίνεται παρακάτω:
Ευρωπαϊκα Πρότυπα για δοκιμές σε ασφαλτομίγματα
ΕΝ 12697-1 | Περιεκτικότητα σε διαλυτό συνδετικό υλικό | ΕΝ 12697-24 | Αντοχή σε κόπωση |
ΕΝ 12697-2 | Προσδιορισμός της κοκκομετρικής διαβάθμισης | ΕΝ 12697-25 | Δοκιμή σε επαναλαμβανόμενη θλίψη |
ΕΝ 12697-3 | Ανάκτηση ασφάλτου : Περιστρεφόμενος αποστακτήρας | ΕΝ 12697-26 | Δυσκαμψία |
ΕΝ 12697-4 | Ανάκτηση ασφάλτου Στήλη κλασματικής απόσταξης | ΕΝ 12697-27 | Δειγματοληψία |
ΕΝ 12697-5 | Προσδιορισμός της μέγιστης πυκνότητας | ΕΝ 12697-28 | Προετοιμασία δειγμάτων για τον προσδιορισμό της περιεκτικότητας σε άσφαλτο, της περιεκτικότητας σε νερό και της κοκκομετρικής διαβάθμισης |
ΕΝ 12697-6 | Προσδιορισμός της φαινόμενης πυκνότητας ασφαλτικών δοκιμίων | ΕΝ 12697-29 | Προσδιορισμός διαστάσεων δοκιμίου ασφαλτομίγματος |
ΕΝ 12697-7 | Προσδιορισμός της φαινόμενης πυκνότητας των δοκιμίων ασφαλτομίγματος με ακτίνες γάμμα | ΕΝ 12697-30 | Παρασκευή δοκιμίων με συσκευή κρουστικής συμπύκνωσης |
ΕΝ 12697-8 | Προσδιορισμός της περιεκτικότητας σε κενά των ασφαλτικών δοκιμίων | ΕΝ 12697-31 | Παρασκευή δοκιμίων με συσκευή γυροσκοπικής συμπύκνωσης |
ΕΝ 12697-9 | Προσδιορισμός της πυκνότητας αναφοράς | ΕΝ 12697-32 | Εργαστηριακή συμπύκνωση ασφαλτικών μιγμάτων με συσκευή δονητικής συμπύκνωσης |
ΕΝ 12697-10 | Ικανότητα συμπύκνωσης | ΕΝ 12697-33 | Παρασκευή δοκιμίων με συμπύκνωση με κύλινδρο |
ΕΝ 12697-11 | Προσδιορισμός της συνάφειας μεταξύ αδρανών και ασφάλτου | ΕΝ 12697-34 | Δοκιμή Marshall |
ΕΝ 12697-12 | Προσδιορισμός της ευαισθησίας στην επίδραση του νερού δοκιμίων ασφαλτομίγματος | ΕΝ 12697-35 | Ανάμιξη στο εργαστήριο |
ΕΝ 12697-13 | Μέτρηση της θερμοκρασίας | ΕΝ 12697-36 | Προσδιορισμός του πάχους ασφαλτικού οδοστρώματος |
ΕΝ 12697-14 | Περιεκτικότητα σε νερό | ΕΝ 12697-37 | Δοκιμή με θερμή άμμο για τον προσδιορισμό της πρόσφυσης του συνδετικού σε προεπαλειμμένες ψηφίδες θερμών ασφαλτομιγμάτων |
ΕΝ 12697-15 | Προσδιορισμός της ευαισθησίας σε απόμιξη | ΕΝ 12697-38 | Συνήθης εξοπλισμός και βαθμονόμηση |
ΕΝ 12697-16 | Απότριψη από ελαστικά με καρφιά | ΕΝ 12697-39 | Προσδιορισμός της περιεκτικότητας σε συνδετικό υλικό με ελεγχόμενη καύση |
ΕΝ 12697-17 | Απώλεια κόκκων δοκιμίου πορώδους ασφαλτομίγματος | ΕΝ 12697-40 | Απαστραγγισιμότητα επί τόπου του έργου |
ΕΝ 12697-18 | Απορροή συνδετικού υλικού | ΕΝ 12697-41 | Αντίσταση σε αντιπαγωτικά υγρά |
ΕΝ 12697-19 | Διαπερατότητα δοκιμίων | ΕΝ 12697-42 | Ποσότητα χονδρόκοκκων ξένων υλικών στο ανακτούμενο ασφαλτόμιγμα |
ΕΝ 12697-20 | Δοκιμή εμπίεσης σε κυβικά ή κυλινδρικά δοκίμια | ΕΝ 12697-43 | Αντίσταση σε υγρά καύσιμα |
ΕΝ 12697-21 | Δοκιμή εμπίεσης σε δοκίμια πλακοειδούς μορφής | ΕΝ 12697-44 | Διάδοση ρωγμών με δοκιμή κάμψης δοκιμίου ημικυκλικής διατομής |
ΕΝ 12697-22 | Δοκιμή τροχαυλάκωσης | ΕΝ 12697-46 | Ρηγματώσεις και ιδιότητες υπό χαμηλές θερμοκρασίες μέσω δοκιμών μονοαξονικού εφελκυσμού |
ΕΝ 12697-23 | Προσδιορισμός της έμμεσης εφελκυστικής αντοχής δοκιμίων ασφάλτου | ΕΝ 12697-47 | Προσδιορισμός περιεκτικότητας σε τέφρα της φυσικής ασφάλτου |